blog

Aandringen bij werknemers op coronaprik: wat mag wel en niet?

3 min leestijd09 mrt 2021

Het vaccineren tegen het coronavirus is begonnen, maar niet iedereen wil gevaccineerd worden. Werkgevers hebben de plicht om voor een gezonde en veilige werkplek te zorgen. Wat mogen zij van werknemers vragen?

Pascal Besselink

advocaat

Bekijk meer

Allereerst is het goed te weten dat je werknemers niet mag verplichten om zich te laten vaccineren. In Nederland kennen we op dit moment geen vaccinatieplicht. Er is dus geen wet waar werkgevers zich op kunnen beroepen om een werknemer te dwingen tot vaccinatie tegen het COVID-19-virus over te gaan. In de Grondwet staat dat elke Nederlander het recht heeft om zelf te bepalen wat er met zijn of haar lichaam gebeurt. Daar hoort de keuzevrijheid voor een vaccinatie ook bij. Werkgevers mogen wel vragen aan werknemers om zich te laten vaccineren, maar niet van ze verlangen of erop aandringen.

Niet registreren

Werkgevers mogen ook niet vragen of werknemers zich hebben laten vaccineren. Doen ze dat wel? Dan is de werknemer niet verplicht hierop te antwoorden. De werknemer mag het wel uit eigen beweging vertellen, maar die informatie mag dan weer niet worden geregistreerd. Zelfs niet als de werknemer hiervoor toestemming heeft gegeven.

Beroepsgeheim bedrijfsarts

Werkgevers mogen de bedrijfsarts er ook niet naar vragen. Een bedrijfsarts kan dit wel te horen krijgen van werknemers maar mag dat niet doorspelen aan werkgevers. Een bedrijfsarts mag alleen aan een werkgever doorgeven of een werknemer wel of niet geschikt is voor het werk. De rest is beroepsgeheim en valt onder de privacy van de werknemer.

Instructierecht werkgever

Werkgevers hebben wel een instructierecht. Dat betekent dat ze bepaalde voorschriften mogen opleggen over hoe je je hoort te gedragen als werknemer. Daarin kunnen werkgevers opnemen dat alleen personeel dat gevaccineerd is - en dat uit vrije wil deelt - op een bepaalde afdeling mogen werken. Zo’n voorschrift moet wel een duidelijk belang hebben en proportioneel zijn. Je kunt je voorstellen dat bij zorginstellingen en ziekenhuizen het goed uit te leggen valt waarom je alleen gevaccineerde medewerkers op een afdeling met coronapatiënten of kwetsbare mensen wil laten werken. In andere sectoren is zoiets lastiger. Voor medewerkers die niet willen zeggen of ze gevaccineerd zijn of aangeven zich bewust niet te laten vaccineren, moet dan wel een alternatief worden gezocht. Bijvoorbeeld iets ander werk of hetzelfde werk op een andere afdeling.

Arbeidsrechtelijke gevolgen

Als overplaatsing niet mogelijk is of de werknemer weigert mee te werken aan een overplaatsing, kan dit arbeidsrechtelijke gevolgen hebben. Denk aan een waarschuwing of het stop zetten van het loon. En ondanks dat hier nog helemaal geen rechtspraak over is, is zelfs ontslag niet uit te sluiten. Dat zal de tijd moeten leren.

Kortom, op basis van het instructierecht mogen werkgevers binnen redelijke grenzen bepalen hoe werknemers zich moeten gedragen en wat ze moeten dragen. Ze kunnen dus verlangen dat werknemers de coronaregels volgen en zo nodig een mondkapje dragen. Werkgevers zijn immers verantwoordelijk voor het zorgen voor een gezonde en veilige werkplek.


Dit blog werd ook gepubliceerd in BG Magazine

Disclaimer

Dit blog schetst de algemene regels en uitgangspunten. Uiteraard kan er in specifieke situaties sprake zijn van uitzonderingen. Heeft u vragen over dit onderwerp of uw specifieke situatie, dan kunt u altijd contact opnemen met een van onze specialisten.

advocaat

Pascal Besselink

Ik houd mij vanaf 1997 bezig met het arbeidsrecht. Als advocaat sta ik zowel werkgevers als werknemers bij. In 2010 rondde ik cum laude de postdoctorale Specialisatie Opleiding Grotius Arbeidsrecht af en in 2011 de Leergang P...

Meer artikelen van Pascal Besselink

Ook interessant voor je

Financiële problemen: vertel je het je baas of niet?
20 mrt 20243 min leestijd

Financiële problemen: vertel je het je baas of niet?

Werknemers met financiële problemen moeten die bespreken met hun werkgever. Die kan meedenken over oplossingen.

Werkgever kan vasten niet verbieden
20 mrt 20243 min leestijd

Werkgever kan vasten niet verbieden

Tegenwoordig is er meer oog voor hoe bedrijven met verschillende geloven omgaan. Er staat niets over in de wet. Werkgevers kunnen niet verbieden dat werknemers vasten. 

Pestgedrag op de werkvloer kan de baas geld kosten
05 feb 20243 min leestijd

Pestgedrag op de werkvloer kan de baas geld kosten

Werkgevers moeten maatregelen nemen als pesterijen bekend zijn. Valt een werkgever een verwijt te maken en je kunt aantonen dat je schade hebt geleden daardoor? Dan kan het zijn dat de werkgever een schadevergoeding moet betalen.

1 van 3