blog
Mag je personeel zelf kiezen waar het werkt? Vier vragen over thuiswerken op een rij
In de Verenigde Staten heeft de nieuwe president Donald Trump meteen strenge maatregelen ingevoerd. Hij stuurde een e-mail naar twee miljoen ambtenaren met de boodschap dat wie niet op kantoor wilde werken, helemaal niet meer hoefde te komen. Hoe zit dat in Nederland? Mag een werkgever hier ook eisen dat werknemers naar kantoor komen?
1. Mogen werknemers in Nederland zelf kiezen waar ze werken?
Officieel niet. Het wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’ werd eind september 2023 verworpen door de Eerste Kamer, ondanks eerdere goedkeuring door de Tweede Kamer. Dat is ook wel logisch want arbeidsrechtelijke zaken horen thuis in een cao, niet in een wet. Werkgevers en werknemers moeten dit samen bepalen, niet de overheid.
2. Kan je werknemers verplichten om naar kantoor te komen?
Ja, een werkgever kan officieel eisen dat een werknemer naar kantoor komt. Werknemers mogen wel een aanpassing van de werkplek vragen, maar een werkgever mag dit zonder uitleg weigeren.
3. Zijn er al uitspraken van rechters over thuiswerken?
Er zijn weinig rechtszaken geweest waarin werknemers daadwerkelijk verplicht werden om naar kantoor te komen. Rechtszaken schaden vaak de arbeidsverhouding. Veel mensen zijn tijdens de coronaperiode verhuisd naar goedkopere regio’s, omdat thuiswerken toen mogelijk was. Nu vragen steeds meer werkgevers om regelmatig naar kantoor te komen, bijvoorbeeld de helft van de week, voor teambuilding en creativiteit. Dit kan extra reistijd betekenen voor werknemers die verder weg wonen. Werkgevers hoeven deze reiskosten overigens niet te vergoeden als de werknemer bij aanvang van de baan dichterbij woonde.
4. Wat is belangrijk om te weten voor werkgevers en werknemers over rechten en plichten over thuiswerken?
Maak in ieder geval heldere afspraken, leg die duidelijk vast en probeer begrip te hebben voor elkaar. Thuiswerken is genormaliseerd en kan voordelen opleveren voor werknemers en werkgevers, zoals minder filestress en meer productiviteit. Het biedt flexibiliteit en kan bijdragen aan een betere werk-privébalans, maar er is geen recht op thuiswerken.
Pascal Besselink
Ik houd mij vanaf 1997 bezig met het arbeidsrecht. Als advocaat sta ik zowel werkgevers als werknemers bij. In 2010 rondde ik cum laude de postdoctorale Specialisatie Opleiding Grotius Arbeidsrecht af en in 2011 de Leergang P...
Meer artikelen van Pascal BesselinkOok interessant voor je
Kabinetsformatie biedt kans voor fundamentele arbeidsmarkthervorming
De formatie voor een nieuw kabinet is officieel van start gegaan. Terwijl politieke partijen hun posities bepalen, ligt er een kans om een integrale hervorming van het arbeidsrecht te realiseren. Drie hardnekkige obstakels voor werkgevers vragen om een doortastende aanpak: het strenge ontslagrecht, de loondoorbetaling bij ziekte en het veelbesproken concurrentiebeding.
Geef werkgevers de ruimte om te testen op middelengebruik bij veiligheidsfuncties
De huidige regelgeving plaatst werkgevers in een onhoudbare spagaat. Enerzijds zijn zij aansprakelijk voor incidenten die voortkomen uit middelengebruik. Anderzijds mogen zij niet preventief testen, zelfs niet bij een gegrond vermoeden. Bewijs dat via niet-toegestane tests wordt verkregen, is juridisch onbruikbaar in bijvoorbeeld ontslagprocedures. Dit belemmert werkgevers in hun plicht om veiligheid te garanderen.
Wetgever moet arbeidsrecht grondig herzien in plaats van pleisters plakken
De Raad van State adviseert de wetgever te overwegen om de verplichte transitievergoeding bij ontslag wegens langdurige ziekte te schrappen waarmee de compensatieregeling overbodig wordt. Hij reageert hiermee op het voornemen van de regering om de compensatie van de transitievergoeding door UWV na twee jaar ziekte voortaan te beperken tot nog enkel kleine werkgevers. Echter, als de wetgever niet kiest voor een integrale aanpak, blijven werkgevers terughoudend met vaste contracten