Heb ik een bouwvergunning nodig?

Wanneer heb ik een omgevingsvergunning nodig?

Of je een omgevingsvergunning nodig hebt, hangt af van wat je bouwt of verbouwt. Hieronder vind je specifieke informatie over slopen, (ver)bouwen en gebouwen met monumentale waarde.

• Vergunning voor slopen
  Voor sloopwerkzaamheden is in bepaalde situaties een omgevingsvergunning vereist. Bijvoorbeeld als je sloopwerkzaamheden gaat uitvoeren bij een beschermd monument. Vaak geldt in ieder geval het volgende:
• Als je meer dan 10 m³ sloopafval creëert, moet je een melding maken, maar heb je geen vergunning nodig.
• Voor asbestverwijdering moet je ook een sloopmelding maken.
• Elke gemeente kan andere regels hebben. Het is daarom altijd verstandig om de vergunningvereisten te controleren bij jouw gemeente.
• Vergunning voor bouw of verbouwing
  Voor de meeste bouw-, verbouwings- en renovatiewerkzaamheden is een vergunning vereist. Bijvoorbeeld bij de bouw van een dakkapel groter dan 4 meter of het aanleggen van een inrit of uitrit. Dit hangt ook af van het bestemmingsplan.

• Vergunning voor gebouwen van monumentale waarde
  Ook voor dit soort gebouwen gelden specifieke regels voor verbouwingen, hoewel er uitzonderingen kunnen zijn.

Voor onderhoudswerkzaamheden heb je meestal geen omgevingsvergunning nodig. Bovendien zijn er bepaalde situaties waarin je geen vergunning nodig hebt, zoals het plaatsen van een dakkapel aan de achterzijde van een woning, het installeren van zonnepanelen of het bouwen van een woning voor mantelzorg op een achtererf. Controleer altijd of jouw bouwplannen voldoen aan de regels voor vergunningsvrij bouwen. Zo zijn specifieke voorschriften voor bijvoorbeeld bouwen op de erfgrens of het bouwen van een uitbouw.

Doe de vergunningscheck

Er bestaan verschillende regels rondom de omgevingsvergunning, dus het is altijd verstandig om vooraf het Omgevingsloket online van de Rijksoverheid te checken. Zo kom je er, door een paar vragen te beantwoorden, snel achter of je een vergunning nodig hebt. Als dat het geval is, kun je de vergunning ook direct aanvragen via het Omgevingsloket.

Omgevingsvergunning van de buren

Misschien heb je zelf geen bouwvergunning nodig, maar vraag jij je af of de buren een vergunning nodig hebben voor hun bouwplannen. Ook dan kun je de vergunningscheck doen. Je kunt ook een bezwaar indienen tegen de bouwplannen van de buren.

Wat gebeurt er na mijn vergunningsaanvraag?

De gemeente kent 2 procedures voor een aanvraag: de reguliere en de uitgebreide procedure. De reguliere procedure geldt als jouw (ver)bouwplannen passen binnen het bestemmingsplan of daar slechts een klein beetje van af wijken. Voor grotere afwijkingen of een verbouwing van een monument geldt de uitgebreide procedure.

In de reguliere procedure moet de gemeente binnen 8 weken op uw aanvraag reageren. Deze termijn kan ook nog worden verlengd met 6 weken. Die verlenging moet wel binnen die eerste termijn van 8 weken worden medegedeeld. Beslist de gemeente niet op tijd? Dan krijg je automatisch de vergunning.

Bij de uitgebreide procedure moet je een ruimtelijke onderbouwing laten uitvoeren om aan te tonen dat het verantwoord is om van het bestemmingsplan af te wijken. Zodra alle documenten compleet zijn, heeft de gemeente 26 weken om te beslissen over je aanvraag. Gedurende deze periode wordt je aanvraag ook openbaar gemaakt en mogen belanghebbenden reageren op je plannen. Het is echter belangrijk om te weten dat dit een kostbare en langdurige procedure is.

Wordt mijn vergunning verleend?

Als je een vergunning hebt gekregen, mag je direct beginnen met de bouw. Houd er echter rekening mee dat belanghebbenden, zoals omwonenden, nog bezwaar kunnen indienen. Dit moet binnen 6 weken na het besluit gebeuren. Het is dus mogelijk dat er naar aanleiding van een bezwaar nog aanpassingen moeten worden gedaan voordat je de bouw kunt voortzetten. In sommige gevallen is het zelfs nodig om het de bouw volledige af te breken.

Zorg er altijd voor dat je tijdens de bouw voldoet aan de regels van het Bouwbesluit 2012, zelfs als je geen omgevingsvergunning nodig hebt. Deze bouwvoorschriften zijn van toepassing op elke vorm van (ver)bouwen en hebben als doel de kwaliteit, het milieu en de volksgezondheid te waarborgen.

Wat als mijn omgevingsvergunning wordt afgewezen?

Als de gemeente de vergunning niet verleent, kun je voor de reguliere procedure bij het college van burgemeester en wethouders binnen 6 weken een bezwaarschrift indienen. Bij de uitgebreide procedure stel je een zienswijze in tegen een negatief ontwerpbesluit. Daarna kun je een beroep instellen bij de rechtbank. Ook dit doe je in beide gevallen binnen 6 weken.

Bouwen zonder vergunning

Als de gemeente constateert dat je zonder vergunning aan het werk bent geweest, kunnen ze je een aanschrijving sturen. Eerst ontvang je een ontwerp-aanschrijving waarop je de mogelijkheid hebt om te reageren en je verhaal te doen. Als de gemeente zich niet kan vinden in jouw uitleg, volgt er een bestuursdwangaanschrijving. Dit betekent meestal dat je de zaken in de oorspronkelijke staat moet herstellen. De gemeente kan ook zelf de herstelwerkzaamheden uitvoeren en de kosten op jou verhalen.

Geen verjaringstermijn

Er wordt vaak gedacht dat er voor illegaal gerealiseerde bouwwerken een verjaringstermijn geldt - maar dat is niet waar. Je mag simpelweg geen bouwwerken bouwen of laten staan zonder een omgevingsvergunning. Zelfs als je het bouwwerk niet zelf hebt gebouwd, kan de gemeente je dwingen het af te breken. Dit komt doordat je als koper van het huis een onderzoeksplicht hebt en bij de aankoop had moeten onderzoeken of er een vergunning voor het bouwwerk was. Er zijn enkele uitzonderingen waarin de gemeente niet kan handhaven. Wil je hier meer over weten? Neem dan contact op met een van onze juristen.