blog
Geef werkgevers de ruimte om te testen op middelengebruik bij veiligheidsfuncties
Werkgevers dragen de wettelijke verantwoordelijkheid voor een veilige werkplek. Toch staan zij met lege handen wanneer het gaat om het testen van werknemers op alcohol, drugs en medicijnen. De wet staat zulke tests slechts in uitzonderlijke gevallen toe, terwijl de risico’s in bepaalde sectoren levensgroot zijn.
Een onhoudbare spagaat
De huidige regelgeving plaatst werkgevers in een onhoudbare spagaat. Enerzijds zijn zij aansprakelijk voor incidenten die voortkomen uit middelengebruik. Anderzijds mogen zij niet preventief testen, zelfs niet bij een gegrond vermoeden. Bewijs dat via niet-toegestane tests wordt verkregen, is juridisch onbruikbaar in bijvoorbeeld ontslagprocedures. Dit belemmert werkgevers in hun plicht om veiligheid te garanderen.
Veiligheid boven alles
In sectoren waar veiligheid cruciaal is, denk aan transport, industrie en zorg, moet het mogelijk zijn om werknemers te testen op middelengebruik. Niet als controlemiddel, maar als noodzakelijke maatregel om ongelukken te voorkomen. De wetgever moet de uitzonderingen uitbreiden en werkgevers de instrumenten geven die nodig zijn om hun verantwoordelijkheid waar te maken.
Wettelijke actie vereist
De Tweede Kamer heeft de mogelijkheid om een wetsvoorstel in te dienen dat de testbevoegdheid verruimt. Ook het ministerie van Sociale Zaken kan hierin het voortouw nemen. Zonder aanpassing blijven werkgevers gedwongen om te handelen in juridische onzekerheid met alle risico’s van dien.
Voorkomen is beter dan genezen
Zonder heldere wetgeving blijft het gevaar op bedrijfsongevallen onnodig hoog. Sommige werkgevers nemen het risico en testen toch, wetende dat het bewijs mogelijk niet standhoudt. Dat is geen duurzame oplossing. Het is aan de wetgever om deze impasse te doorbreken en veiligheid op de werkvloer voorop te stellen.
ADM-beleid als fundament
Totdat de wetgeving is aangepast, doen werkgevers er goed aan om in ieder geval een duidelijk en gedragen alcohol-, drugs- en medicijnenbeleid (ADM-beleid) te voeren. Zo’n beleid biedt houvast bij het bespreekbaar maken van middelengebruik, het signaleren van risico’s en het stimuleren van preventie. Het is een belangrijke stap richting bewustwording en veiligheid, ook zonder directe testbevoegdheid.
Pascal Besselink
Ik houd mij vanaf 1997 bezig met het arbeidsrecht. Als advocaat sta ik zowel werkgevers als werknemers bij. In 2010 rondde ik cum laude de postdoctorale Specialisatie Opleiding Grotius Arbeidsrecht af en in 2011 de Leergang P...
Meer artikelen van Pascal BesselinkOok interessant voor je
Onder invloed: Mag het? Moet het? Testen middelengebruik op de werkvloer
Werkgevers moeten zorgen voor een veilige werkplek, maar mogen werknemers nauwelijks testen op alcohol, drugs of medicijnen. In deze aflevering bespreekt Mireille Detrixhe samen met Maddy Blokland (Trimbos Instituut) en Pascal Besselink (DAS) hoe de wet nu in elkaar zit, waarom werkgevers klem zitten, en of ruimere testmogelijkheden de oplossing zijn.
Onder invloed: grip op middelengebruik op de werkvloer
In deze tweede aflevering van de podcastserie duiken we in een cruciaal thema: preventie. Waarom is het zo belangrijk om hier aandacht aan te besteden? En wat levert het werkgevers op als ze het goed aanpakken?
Met een verzonnen mail kan Hans zijn ontslag niet terugdraaien
Hans*, een werknemer van John*, heeft een vaststellingsovereenkomst (vso) getekend. Ineens komt hij na de bedenktijd terug op zijn ontslag met een vreemd verhaal. Uiteindelijk komen ze zelfs voor de rechter te staan. Lees in ons blog hoe het afloopt.