Alles wat je wilt weten over een arbeidsovereenkomst

Wat is een arbeidsovereenkomst?

Een arbeidsovereenkomst, ook wel arbeidscontract genoemd, sluit je met een werknemer die je in dienst neemt. Volgens de wet heeft zo’n contract 5 kenmerken:

• De werknemer moet arbeid verrichten.
• Je moet hiervoor loon betalen.
• De arbeid moet gedurende een zekere tijd gebeuren.
• Er moet sprake zijn van een gezagsverhouding.
• De werknemer moet de arbeid zelf verrichten.

Download ook ons stappenplan over deze 5 essentiële onderdelen van een arbeidsovereenkomst.

Mondeling of schriftelijk

Een arbeidsovereenkomst kun je mondeling aangaan, maar het is verstandiger om dit schriftelijk te doen. Het is namelijk erg lastig om mondelinge afspraken hard te maken. Daarnaast kun je bepaalde afspraken alleen schriftelijk maken, bijvoorbeeld als je een proeftijd wilt afspreken.

Wat is een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd?

Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is hetzelfde als een tijdelijk arbeidscontract. Dit arbeidscontract eindigt na afloop van de afgesproken periode of na het afronden van een project. Je moet daarbij rekening houden met de aanzegplicht. Dat betekent dat je schriftelijk moet laten weten of je het arbeidscontract laat eindigen of voortzet en onder welke voorwaarden. Dat moet uiterlijk 1 maand voor het einde van het arbeidscontract gebeuren.

Wat is een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd?

Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is hetzelfde als een vast arbeidscontract. Dit arbeidscontract blijft doorlopen. Het eindigt pas als je gebruik maakt van een van de mogelijke ontslagroutes. Daarnaast kan je werknemer zelf ontslag nemen en kan het arbeidscontract van rechtswege eindigen, bijvoorbeeld door het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.

Lees meer over de verschillen tussen een arbeidsovereenkomst voor bepaalde en onbepaalde tijd.

Proeftijd

Een proeftijd is niet verplicht, maar het kan wel handig zijn deze op te nemen in een arbeidsovereenkomst. Je geeft jezelf en de werknemer dan tijd om te beoordelen of de samenwerking bevalt. Is dat niet het geval? Dan mag je de arbeidsovereenkomst met de werknemer direct opzeggen. De werknemer mag dat ook - maar verliest dan bijna altijd het recht op een uitkering. De volgende regels gelden:

• Een proeftijd mag alleen in arbeidsovereenkomsten van langer dan 6 maanden worden opgenomen.
• Je moet een proeftijd altijd schriftelijk afspreken. Dat kan in de arbeidsovereenkomst, maar bijvoorbeeld ook in een cao.
• De duur van de arbeidsovereenkomst bepaalt de lengte van de proeftijd.
• Bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd mag de proeftijd maximaal 2 maanden zijn.
• Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van 2 jaar of langer mag de proeftijd ook maximaal 2 maanden zijn.
• Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van langer dan 6 maanden, maar korter dan 2 jaar mag de proeftijd maximaal één maand zijn.
• De proeftijd moet voor jou én de werknemer even lang zijn.

Concurrentiebeding

Een concurrentiebeding voorkomt dat je werknemer later bij een concurrerend bedrijf aan de slag gaat. Je moet dit wel schriftelijk vastleggen. Een concurrentiebeding mag in principe alleen in een vast contract worden opgenomen. Alleen in zeer uitzonderlijke gevallen mag je een concurrentiebeding opnemen in een tijdelijk contract.

Heeft je werknemer veel contact met klanten? Spreek dan ook een relatiebeding af. Dat is een specifieke vorm van het concurrentiebeding, waarin je afspraken en regels maakt over het contact met bepaalde klanten. Ook een relatiebeding mag in principe alleen in een vast contract worden opgenomen.

Welke regels gelden voor een arbeidsovereenkomst?

Voor personeel in loondienst gelden veel wettelijke regels. Die brengen voor jou en je werknemers rechten en plichten met zich mee.

Je moet als werkgever bijvoorbeeld:

• een veilige en gezonde werkplek bieden;
• minstens het minimumloon en vakantiegeld betalen;
• het loon van een zieke werknemer maximaal 104 weken doorbetalen.

Wil je een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd aanbieden? Houd dan rekening met de ketenregeling. Deze regeling bepaalt wanneer een tijdelijk arbeidscontract overgaat in een vast arbeidscontract.

Bij het ontslag van een werknemer zijn ontslagregels van toepassing. Bij bedrijfseconomische reden of langdurige arbeidsongeschiktheid heb je voor het ontslag toestemming van het UWV nodig. Bij persoonlijke gronden, zoals disfunctioneren of een verstoorde arbeidsverhouding, dien je een ontbindingsverzoek in bij de rechter. Verder ben je aan je werknemer vaak een transitievergoeding verschuldigd als het contract op jouw initiatief eindigt.

De arbeidsovereenkomst kun je ook beëindigen in onderling overleg met je werknemer. Uiteraard zal je werknemer hier niet zomaar mee instemmen en naar alle waarschijnlijkheid een passende ontslagvergoeding eisen.

Je werknemer kan de arbeidsovereenkomst natuurlijk ook zelf opzeggen.

Arbeidsovereenkomst en cao

Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een arbeidsovereenkomst voor een hele bedrijfstak of een bedrijf. Hierin regelen werkgevers of werkgeversorganisaties en vakbonden de arbeidsvoorwaarden voor alle betrokken werknemers. Ben je gebonden aan een cao? Dan gelden de arbeidsvoorwaarden uit de cao voor alle werknemers die je in dienst hebt.

Ben ik verplicht een cao toe te passen op mijn werknemers?

Als je verbonden bent aan een brancheorganisatie, ben je altijd verplicht de cao toe te passen op alle werknemers die lid zijn van een verbonden vakbond.

Daarnaast heeft de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de cao - of gedeelten daaruit – in de meeste gevallen algemeen verbindend verklaard. Dat betekent dat alle werkgevers en werknemers uit die bedrijfstak die bepalingen moeten naleven ten opzichte van alle werknemers. Dat geldt dus ook voor werknemers en werkgevers die geen lid van een brancheorganisatie of een vakbond zijn.

Mag ik als werkgever afwijken van een cao?

In principe is elke voorwaarde die afwijkt van een cao-bepaling niet geldig. Er zijn wel uitzonderingen. Vaak is een cao bedoeld als een minimumregeling. In dat geval is een afwijkende voorwaarde die nadelig is voor een werknemer níet geldig. Voorwaarden die van de cao afwijken, maar die wel gunstig zijn voor een werknemer, zijn wél geldig.

Arbeidsmediation

Arbeidsmediation is een vorm van bemiddeling. Deze bemiddeling wordt niet alleen ingezet bij verder gevorderde arbeidsconflicten, maar ook op het moment dat er een discussie dreigt te ontstaan. De laatste vorm van mediation heet ook wel pre-mediation en is steeds meer in opkomst: voorkomen is beter dan genezen.

Wat levert een goede arbeidsovereenkomst op?

Een goede arbeidsovereenkomst is professioneel, duidelijk en bespaart kosten. Dit levert je een hoop op.

Professionaliteit

Een goed arbeidscontract is een toonbeeld van professionaliteit. Hiermee laat je aan een werknemer zien dat je investeert in een goede werkrelatie. Daarbij zijn de verwachtingen van meet af aan duidelijk en is voor jou en je werknemer helder wat je beide moet doen of laten.

Duidelijkheid

Met een goed arbeidscontract laat je aan duidelijkheid niets te wensen over. Door nu goede werkafspraken te maken en vast te leggen, voorkom je later onnodige discussies. Zowel jij als je werknemer plukt hiervan de vruchten.

Kostenbesparingen

Een goed contract levert kostenbesparingen op. Zo kunnen fouten in arbeidscontracten je flink wat geld kosten. Spreek je daarin bijvoorbeeld een ongeldige proeftijd af? Dan kun je een werknemer niet tijdens de proeftijd ontslaan en behoudt die recht op salaris.

Stel zelf een arbeidsovereenkomst op

Wil je zelf een goede arbeidsovereenkomst opstellen? Met onze Documenten Selfservice maak je zelf een op maat gemaakte arbeidsovereenkomst op.

Heb je een vraag over je arbeidsovereenkomst?

Stel dan hier je juridische vraag.