blog

Te veel ontvangen uitkering terugbetalen: veelgestelde vragen op een rij

4 min leestijd07 mei 2024

Na de recente uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) over terugvordering van te veel betaalde uitkeringen, komen er veel telefonische vragen binnen bij DAS. Mensen willen graag weten of de uitspraak ook voor hen geldt. Daarom zet ik een aantal veelgestelde vragen met de antwoorden op een rij.

Joris Spiekker

jurist

Bekijk meer

1. Wat was de situatie voordat de CRvB uitspraak deed?

Tot voor kort moest het UWV te veel betaalde uitkeringen altijd terugvorderen, tenzij er een dringende reden was om dat niet te doen. Een dringende reden werd echter niet snel aangenomen. Er was weinig ruimte voor uitzonderingen.

2. Wat is er veranderd door de uitspraak?

Het begrip dringende reden wordt nu ruimer uitgelegd. Uitkeringsinstanties moeten voortaan niet alleen kijken naar de gevolgen maar ook naar de oorzaak van het teveel betalen van de uitkering. Als de instantie zelf een fout heeft gemaakt, kan dit reden zijn om (gedeeltelijk) af te zien van terugvordering, vooral in ernstige gevallen.

Uitkeringsinstanties moeten een belangenafweging maken waarbij ze rekening moeten houden met alle aspecten rondom een terugvordering. De rechter zal die afweging kritisch bekijken.

3. Wanneer is een terugvordering onredelijk?

Uitgangspunt blijft dat te veel betaalde uitkering moet worden terugbetaald.

Als de uitkeringsinstantie zelf fouten heeft gemaakt, waardoor er te veel is betaald, als de beslissing te lang duurde waardoor het terug te betalen bedrag onnodig hoog wordt, of als de terugbetaling te belastend is voor de persoon dan kan de terugvordering onredelijk zijn en worden gematigd.

4. Vanaf wanneer en voor wie geldt de uitspraak?

De uitspraak geldt vanaf 18 april 2024 voor zaken die nog gaan komen of nog lopen waarin nog geen definitief besluit is genomen.

Het UWV heeft wel de bevoegdheid om ook in oudere heel schrijnende en bijzondere – evident onredelijke – gevallen te herzien.

5. Geldt de uitspraak ook voor mensen die al hebben terugbetaald of aan het terugbetalen zijn?

Nee, de uitspraak geldt in principe alleen voor mensen waarbij nog geen definitief besluit is genomen. Mensen die al hebben terugbetaald of mensen die nog aan het terugbetalen zijn, kunnen de uitkeringsinstantie wel vragen om het oude besluit te herzien. Als dat verzoek wordt afgewezen, kan het nog aan een rechter worden voorgelegd. Die zal dan beoordelen of de afwijzing onmiskenbaar onjuist is. Dit is echter een heel zware toets. Iets is niet snel onmiskenbaar onjuist. Een verwijzing naar de recente uitspraak is niet genoeg.

6. Wat moeten mensen doen als ze denken dat ze recht hebben op terugbetaling?

Ze kunnen een verzoek indienen bij het UWV om hun zaak opnieuw te bekijken. Ze moeten dan goed kunnen uitleggen waarom hun situatie zo bijzonder en schrijnend is dat het UWV van de bestaande regels moet afwijken.

7. Kunnen mensen stoppen met terugbetalen vanwege de uitspraak?

Nee, ze moeten zich houden aan het besluit van UWV. Als ze denken dat ze niet meer hoeven terug te betalen vanwege bijzondere omstandigheden, kunnen ze het UWV vragen om terug te komen op het oude besluit. Dat moeten ze dan wel goed motiveren.

Oude besluiten herzien

Mogelijk zal het UWV nog beleid maken over hoe ze met de verschillende situaties omgaan. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe het UWV met oude gevallen om zal gaan.

Joris Spiekker schreef eerder een blog over dit onderwerp. Lees zijn blog hier.

jurist

Joris Spiekker

Als jurist sociaal-zekerheidsrecht sta ik zowel ondernemers als particulieren bij in geschillen tegen de verschillende overheidsinstanties. Ik adviseer en procedeer op het terrein van uitkeringen: bijvoorbeeld de Wia, Zw en b...

Meer artikelen van Joris Spiekker

Ook interessant voor je

Tussentijds opzeggen arbeidscontract niet zonder risico
21 okt 20242 min leestijd

Tussentijds opzeggen arbeidscontract niet zonder risico

Zonder een opzegbeding kan tussentijds opzeggen van een arbeidscontract voor bepaalde tijd financiële gevolgen hebben.

Borstvoeding of kolven op de werkvloer: dit zijn je rechten
07 okt 20243 min leestijd

Borstvoeding of kolven op de werkvloer: dit zijn je rechten

Moet je werkgever een ruimte faciliteren als je nog borstvoeding geeft? Lees hier over je rechten.

Nevenwerkzaamheden verbieden is balanceren tussen bedrijfsbelangen en werknemersrechten
19 jun 20243 min leestijd

Nevenwerkzaamheden verbieden is balanceren tussen bedrijfsbelangen en werknemersrechten

De ‘Wet implementatie EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden’ biedt werknemers sinds 1 augustus 2022 meer vrijheid om nevenwerkzaamheden te verrichten. Een werkgever kan dat niet zomaar verbieden.

1 van 3